Psychisch mishandeling is een onderdeel van narcistische mishandeling. Het is zeer destructief binnen relaties en als slachtoffer kan de weg naar herstel kan lang duren.
Narcistische persoonlijkheid stoornis (NPS) is een psychische stoornis en valt onder de noemer pathologie.
Een NPS' er zal nooit erkennen een probleem te hebben en zal altijd naar de ander wijzen. Iedere situatie wordt op zo’n manier gedraaid dat de schuld bij de ander ligt. Hierdoor zullen er dan ook maar weinig narcisten in behandeling gaan tenzij ze een ultimatum wordt voorgesteld.
De NPS'er (narcist) en het masker
De narcist leeft met verschillende maskers op die hij door de jaren heen perfectioneert. Zo zal hij binnen de relatie achter de voordeur een ander masker dragen dan daarbuiten. Naar de buitenwereld kan hij zich zeer charmant gedragen waardoor veel mensen hem mogen maar achter de voordeur is het een compleet andere wereld. Door dit grote verschil ga je snel aan jezelf twijfelen waardoor je altijd naar jezelf kijkt om een oplossing te vinden. Je geeft jezelf de schuld van alle problemen.
Het perfectioneren van het masker zorgt ervoor dat er betere tijden lijken te zijn. De zogenaamde goede momenten. Helaas zijn deze meestal van korte duur en lijkt het spel weer van voor af aan te beginnen. beter gezegd, het spel is nooit gestopt. De goede momenten zijn er om jou vast te houden, controle uit te voeren. Dit schept dus alleen nog maar meer verwarring.
Gevoelsmasker
Omdat de narcist niet is verbonden met zijn gevoel moet hij dit nadoen van andere. Dit is dus het gevoelsmasker welke het werkelijke gevoel imiteert. Deze imitatie lijkt zo echt dat je ook hier weer makkelijk in gaat geloven. Eigenlijk is dit masker niet meer dan een spiegeling van jouw eigen gevoel. Jij hebt laten zien hoe het moet en nu kan hij dat zo integreren en dus nadoen.
Een vraag die hier vaak bij gehoord wordt: “Voelt hij dat nou echt of is het nog steeds het spel?”
Het minder leuke antwoord is dus dat het nog steeds het spel is.
NPS' er (narcisme) in relaties
Narcisme in relaties is op zichzelf ook weer een proces. Het proces begint met dat hij de ideale man lijkt. In het begin vind hij alles geweldig van je en ben je de beste voor hem. Zijn wereld kan niet meer stuk. Hij spiegelt in werkelijkheid jou gedrag op het gewenste moment zodat jij denkt dat je precies het gene krijgt naar wat je verlangt. Hierdoor lijkt hij echt die prins op het witte paard. Dit is ook precies wat hij in eerste instantie wilt bereiken. Nu jij hem volledig vertrouwd en er ook voor hem bent zullen de eerste scheurtjes zichtbaar worden.
Kleine scheurtjes
Er volgen kleine maar best gemene opmerkingen en er ontstaan kleine ruzies om de meest kleine dingen. Daarnaast worden situaties zo gedraaid dat het in zijn voordeel is en wordt jij verwijtend aangekeken. Doordat dit zo klein en niet opvallend is heb je dit niet door en valt dit onder de noemer ups and downs binnen de relatie. Echter zijn deze situaties het begin van een behoorlijke hel die je in gaat. Helaas gebeurd dit langzaam waardoor de narcist steeds meer grip op je krijgt. En verval jij steeds in hetzelfde antwoord naar jezelf: “Het valt wel mee”. Op het moment dat je ontdekt dat het steeds vaker voorkomt en dat je de vinger er niet op kan leggen zit je er eigenlijk al middenin.
Ik ben toch niet gek?
Je twijfelt nu behoorlijk aan jezelf en je hebt ruzies met regelmaat. Geen gesprek maar standaard discussies. Nu wordt er een behoorlijke controle over je uitgevoerd en lijk je niets meer goed te doen. Isolatie is zeker niet ondenkbaar. En als het goed mis gaat dan is fysiek geweld helaas geen uitzondering.
Als je eenmaal wakker bent geschud dat dit toch echt niet normaal is kan het nog een hele tijd duren voordat je daadwerkelijk afscheid neemt van je narcist. Ongeloof, verdriet, boosheid passeren de revue. En 1 ding is zeker, je kan dit niet alleen. Vraag hulp.
De gradaties van een NPS' er (narcist)
Er zijn natuurlijk gradaties waarin iemand narcistisch is. Je kunt enkele punten hebben of bijna alles kunnen afvinken van het lijstje. Er is daarentegen wel een verschil tussen gezond narcisme (vergroot ego) en de cluster b stoornis, narcistische persoonlijkheid stoornis.
Iedereen heeft wel iets gezond narcisme in zich om te kunnen presteren in het dagelijks leven maar daarbij is de ziel wel aanwezig, er is iemand thuis. Narcisme is dus niet hetzelfde als de Narcistische Persoonlijkheid Stoornis waarbij er dus echt niemand thuis is (de ziel is er niet).
Zodra het narcisme ziekelijke vormen aanneemt en veelal gepaard gaat met andere kenmerken uit het Cluster B spectrum kun je wel stellen dat je dan te maken hebt met NPS wat staat voor Narcistische Persoonlijkheid Stoornis welke onderdeel is van de Cluster B stoornissen. In veel gevallen zullen er zelfs meerdere problemen aan de orde zijn van dit cluster. Het is dus een complexe stoornis waardoor de term narcisme eigenlijk niet toereikend is. Zorgwekkende zorgmijder zou beter op zijn plek zijn maar is alleen nog geen bekende term.
De diagnose zul je niet zo snel terugvinden omdat narcisten geen hulp zoeken omdat het niet aan hen ligt. En dat is nu juist precies het probleem. Mocht een narcist wel in therapie gaan dan is het nog steeds een lang en moeilijk proces en maar de vraag of er verbetering zal optreden. Veelal krijgen ze zelfs de verkeerde diagnoses toegewezen zoals burn-out en depressie of een post traumatische stress stoornis. Uiteraard zal dit wel zichtbaar zijn in die vorm maar ga je dan totaal voorbij aan het echte probleem.
Richting zorgverleners werkt het beste om je empathisch tegenover de persoon in kwestie op te stellen. Dit gaat tegen al je gevoel in, zeker na alles wat er gebeurd is maar werkt voor jou het beste. Op deze manier krijg jij niet het vingertje. En dat is wat je wilt.